Czarny Bez - właściwości i działanie. Kiedy stosować?

Owoce kwiatu czarnego bzu od wielu lat uchodzą za niesamowity dar natury o silnych antyzapalnych właściwościach. Okazuje się, że ekstrakt z czarnego bzu posiada wyjątkowe właściwości antyutleniające/antyoksydacyjne, co jest szeroko wykorzystywane w ramach codziennej profilaktyki zdrowotnej i w przypadkach niektórych zaburzeń metabolicznych. Dowiedz się więcej na temat działania czarnego bzu oraz jakie posiada właściwości na nasz organizm, a także, kiedy warto go stosować.

Jak wygląda i czym jest kwiat czarnego bzu?

Czarny bez jest naturalnie rosnącą rośliną, która należy do rodziny piżmaczkowatych. Czarny bez jest także inaczej nazywany, jako dziki bez lub bez lekarski. Roślina ta bardzo często rośnie na terenach Polski i można ją zaliczyć, jako nasz rodzimy superfood, czyli składnik o wysokim potencjale odżywczym i zdrowotnym. Czarny bez rośnie powszechnie na terenach, które nie przekraczają wysokości 900 m.n.p.m., a sam krzew czarnego bzu jest dosyć wysoką rośliną, Okazuje się, że jego maksymalna wysokość może osiągać nawet do 10 metrów, posiadając jednocześnie eliptyczne liście ułożone w sposób nieparzysty. Liście czarnego bzu przyjmują ciemnozielony kolor, natomiast od dołu mają nieco jaśniejsze zabarwienie. Owoce czarnego bzu należą do pestkowców, które posiadają do 6 nasion. Owoce mają kształt kulisty i są ciemnofioletowe.

Czarny bez - skład, właściwości i działanie

Kwiaty czarnego bzu zawierają składniki, z których można pozyskać ekstrakt bogaty w różnego rodzaju związki o działania biologicznych. Podobnie jest w przypadku owoców czarnego bzu. Ważną informacją jest fakt, że składniki biologicznie aktywne z kwiatów i owoców czarnego bzu, zostały poddane licznym badaniom, które potwierdzają ich prozdrowotne właściwości. 

Na początku warto przyjrzeć się składowi związków aktywnych, które odpowiadają za korzyści zdrowotne wywoływane przez kwiaty i owoce czarnego bzu. Wśród związków aktywnych, znajdują się:

• olejki eteryczne,
• sterole,
• triterpeny,
• glikozydy,
• witaminy,
• składniki mineralne,
• flawonoidy.

Za charakterystyczne właściwości antyoksydacyjne owoców i kwiatów czarnego bzu, odpowiedzialne są flawonoidy, które stanowią większą część związków aktywnych zawartych w tej roślinie. Niektóre z nich również nadają charakterystyczny kwaśny i cierpki posmak czarnego bzu.

Warto pamiętać o tym, że spożycie surowych kwiatów lub owoców czarnego bzu może rodzić konsekwencje w postaci wielu objawów żołądkowo-jelitowych. Jeśli istnieje chęć ich spożycia, należy najpierw poddać je odpowiedniej obróbce termicznej, która pozwala na wyzbycie się szkodliwych substancji na powierzchni owoców lub kwiatów czarnego bzu.

Właściwości czarnego bzu:

• działa odżywczo - bogaty skład witaminowo-mineralny czarnego bzu sprawia, że jest to produkt uzupełniający braki i niedobory poszczególnych składników odżywczych, co korzystnie przekłada się na samopoczucie odczuwane przez osobę cierpią na niedobory witaminy B, A oraz C, a także magnezu, potasu i cynku.
• łagodzi stany zapalne - obecność flawonoidów i witamin antyoksydacyjnych zawartych w czarnym bzie świetnie wpływa na zmniejszenie ilości cytokin prozapalnych, które powodują uszkodzenia komórkowe i zwiększają ryzyko chorób cywilizacyjnych.
• działa korzystnie na mikroflorę - czarny bez zawiera dużo substancji o działaniu prebiotycznym. Stanowią one pożywkę dla bakterii jelitowych, które dzięki temu rozrastają się i korzystnie wpływają na funkcjonowanie przewodu pokarmowego gospodarza.
• wzmacnia układ odpornościowy - regularne spożywanie czarnego bzu w różnej formie, przyczynia się do złagodzenia objawów infekcji, a także sprzyja skuteczniejszemu usuwaniu patogenów z organizmu.
• usuwa nadmiar toksyn - związki zawarte w czarnym bzie wpływają na wiązanie substancji toksycznych i metabolitów zapalnych i ich sprawne usuwanie z organizmu. Właściwość ta przekłada się na lepszą pracę wątroby, nerek i samopoczucie.
• działa wykrztuśnie - składniki czarnego bzu wpływają na większą produkcję śluzu, który pobudza zakończenia nerwowe do odruchu kaszlu. Właściwość ta przydaje się przy infekcjach górnego odcinka układu oddechowego, co często ma miejsce w okresie zimowym i wiosennym.
• poprawia działanie układu nerwowego - dzięki zawartości witamin z grupy B, czarny bez świetnie wspiera pracę układu nerwowego i jego regenerację. Wpływa także na sprawny proces pozyskiwania energii w postaci ATP, co przekłada się także na zachowanie jasności umysłu.

Czarny bez, dzięki dużej zawartości flawonoidów, głównie antocyjanów, doskonale wpływa na łagodzenie stanów zapalnych głównie związanych z pogorszoną odpornością organizmu. Oznacza to, że czarny bez będzie idealnym kompanem w trosce o dobre samopoczucie i usprawnienie pracy układu odpornościowego.

Jakie jest zastosowanie czarnego bzu?

Ze względu na swój bogaty skład odżywczy, owoce i kwiaty czarnego bzu znajdują zastosowanie w kilku głównych obszarach dla zdrowia człowieka. Składniki czarnego bzu znajdują zastosowanie w kosmetyce, gdzie są one zawarte w składzie wielu kremów i maści do cery i skóry wrażliwej. Dodatkowe działanie antyoksydacyjne genialnie sprawdza się wobec problemów skórnych i cery oleistej. Składniki czarnego bzu redukują również zmarszczki, co jest w kosmetyce określane efektem anti-aging.

Czarny bez może być również stosowany, jako tonik do pielęgnacji skóry twarzy. Po złagodzeniu zmian zapalnych na skórze, można przystąpić do nakładania kremów pielęgnacyjnych, które podtrzymują efekt anti-aging.

Owoce i kwiaty czarnego bzu znajdują także zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, jako preparaty suplementacyjne/suplementy diety. Ekstrakty z czarnego bzu służą, jako naturalne wsparcie dla układu odpornościowego i dla regulacji pracy przewodu pokarmowego. Oczywiście inne właściwości czarnego bzu są także wykorzystywane w suplementach diety, poprzez różnorodne mieszanki naturalnych składników roślinnych w celu wywołania maksymalnych korzyści zdrowotnych na organizm gospodarza.

Czarny bez można także spotkać w przemyśle spożywczym, ponieważ jest to składnik herbat z czarnego bzu, syropów i różnorakich ziół o właściwościach łagodzących stany zapalne i wzmacniających zdrowie i profilaktykę.

Czarny bez - jakie suplementy warto wybrać?

Przykładem kompleksowo działającego suplementu diety na odporność, jest BestProtect. Zawiera on dodatkowo w swoim składzie lizynę oraz organiczne formy cynku, czyli składniki, które doskonale wpływają na aktywność układu odpornościowego i wzmacniają mobilizację czynników odpornościowych, jak limfocyty, makrofagi oraz komórki NK. Dzięki takiemu połączeniu, jakie oferuje BestProtect, możemy być pewni, że nasza odporność zostanie należycie zabezpieczona i będziemy mogli cieszyć się długą i skuteczną odpornością. 

Czarny bez - przeciwwskazania do stosowania

W większości przypadków ekstrakty i wyciągu z czarnego bzu są bezpieczne w ogólnym stosowaniu, jednakże warto je skonsultować w przypadku kobiet w ciąży oraz karmiących.

Czarny bez występuje w różnych postaciach. Warto mieć to na uwadze i nie przekraczać rekomendowanej ilości dziennej. W innym przypadku może to doprowadzić do objawów żołądkowo-jelitowych. Należy także pamiętać, że w przypadku chęci spożycia w podstawowej formie owoców czarnego bzu, należy je uprzednio poddać obróbce termicznej.

Podsumowanie

Czarny bez to powszechnie rosnąca na terenach Polski roślina, która charakteryzuje się bogatym składem odżywczym, który znajduje wiele właściwości i zastosowań. Przeważnie jednak ekstrakty z czarnego bzu, stosowane są jako wsparcie suplementacyjne w przypadku osłabienia odporności i chęci przyspieszenia regeneracji tego układu.

Bibliografia

1. B. Kołodziej, K. Drożdżal, Właściwości przeciwutleniające kwiatów i owoców bzu czarnego pozyskiwanego ze stanu naturalnego, “Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” 2011, nr 4, s. 36-44.
2. Młynarczyk K, Walkowiak-Tomczak D, Łysiak GP. Bioactive properties of Sambucus nigra L. as a functional ingredient for food and pharmaceutical industry. J Funct Foods. 2018 Jan;40:377-390. 
3. Ho GT, Wangensteen H, Barsett H. Elderberry and Elderflower Extracts, Phenolic Compounds, and Metabolites and Their Effect on Complement, RAW 264.7 Macrophages and Dendritic Cells. Int J Mol Sci. 2017 Mar 8;18(3):584. 
4. Strugała P, Loi S, Bażanów B, Kuropka P, Kucharska AZ, Włoch A, Gabrielska J. A Comprehensive Study on the Biological Activity of Elderberry Extract and Cyanidin 3-O-Glucoside and Their Interactions with Membranes and Human Serum Albumin. Molecules. 2018 Oct 8;23(10):2566.