Kolagen to ważne białko budulcowe organizmu. Wpływa zarówno na kondycję stawów, tkanki łącznej, kostnej, włosów, jak i wygląd skóry. Odpowiada za utrzymanie zdrowia i elastyczności tkanek. Poza tym stanowi ponad 30% wszystkich białek.
Czy kolagen pomaga na stawy i skórę? Przez lata uważano, że jego suplementacja w celu poprawy jakości skóry nie daje efektów. Teoria ta wynikała z przekonania, że kolagen składa się ze zbyt dużych cząsteczek, które są całkowicie trawione w żołądku. W rezultacie preparaty z tym składnikiem stosowano głównie w celu profilaktyki i wspierania leczenia schorzeń tkanki chrzęstno-stawowej. Dziś wiadomo, że kolagen daje równie dobre wyniki w poprawie jędrności i elastyczności skóry.
Czy kolagen pomaga na stawy?
Odpowiedź na pytanie, czy kolagen pomaga na stawy, jest znana od lat: tak, ponieważ wywiera bezpośredni wpływ na strukturę i funkcjonowanie tkanek łącznych (ścięgien, chrząstek, więzadeł).
Po pierwsze wzmacnia chrząstki stawowe, których jest podstawowym składnikiem. Aktywnie wspomaga ich regenerację i odbudowę. Po drugie zwiększa ruchomość oraz elastyczność stawów, gdyż wspiera produkcję mazi stawowej - substancji wpływającej na mobilność i funkcjonalność stawów. Do tego może redukować ból będący wynikiem przeforsowania tych części ciała. Jeśli dojdzie do ich przeciążenia, suplementacja kolagenu na stawy przyspieszy procesy regeneracji tkanek, naprawy mikrourazów i łagodzenia stanów zapalnych. Po trzecie kolagen ogólnie wspomaga strukturalną integralność ścięgien i więzadeł, które stabilizują staw. Dlatego przyjmując ten składnik w formie suplementu, obniżamy ryzyko skręcenia czy nadwyrężenia.
Jaka dawka kolagenu dziennie daje najwięcej korzyści? Jego zalecana ilość zależy od wielu czynników - aktywności fizycznej, jej intensywności, wieku, płci, a także indywidualnych potrzeb organizmu. Jednak w badaniach nt. tego, czy kolagen pomaga na stawy, ustalono też ogólne wytyczne suplementacji. Według naukowców należy przyjmować minimum 5 g (5000 mg) kolagenu dziennie. Maksymalna dawka to 15 g na dobę, która jest zalecana dla sportowców uprawiających dyscypliny wymagające dużej wytrzymałości stawów (bieganie, gry zespołowe), a także odbywających regularne, intensywne treningi.
Suplementacja kolagenu jest zalecana również osobom starszym, w okresie rekonwalescencji, ze zwyrodnieniami i stanami zapalnymi stawów, oraz z historią urazów kostno-stawowych.
Wsparcie dla urody. Jaki kolagen na skórę?
Drugą korzyścią płynącą ze stosowania suplementów z kolagenem, jest jego wpływ na urodę. Choć przez lata uważano, że przyjmowanie tego składnika doustnie nie daje spektakularnych efektów, dziś wiadomo, że nie było to prawdą. W licznych badaniach wykazano, że związki kolagenu obecne w preparatach do suplementacji doustnej rozkładają się na peptydy poprzez hydrolizę enzymatyczną. Sprawia to, że tworzą się cząsteczki o mniejszej masie cząsteczkowej, przez co składnik ten jest łatwiej wchłaniany i występuje w krwiobiegu już godzinę po spożyciu. Finalnie gromadzi się w skórze, produkując biomacierz kolagenową.
Podsumowując, suplementy z kolagenem na skórę:
- tworzą trójwymiarową sieć, która stanowi rusztowanie dla tkanek,
- zwiększają elastyczność, sprężystość i wytrzymałość skóry właściwej,
- umożliwiają rozciąganie skóry i jej powrót do stanu pierwotnego (jędrność),
- wiążą wodę, co pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia skóry,
- wspierają wytwarzanie składników tkanki łącznej (stymulują fibroblasty do syntezy ważnych składników, m.in. elastyny, zapewniając skórze elastyczność).
Porównanie produktów. Jaki kolagen wybrać?
Jaki kolagen na skórę będzie odpowiedni? Przede wszystkim musi być to produkt, którego skuteczność została potwierdzona w badaniach klinicznych przeprowadzonych przez lekarzy w ośrodkach naukowych. W tym celu należy sięgać po suplementy pochodzące od wiarygodnego producenta z gwarancją najwyższej jakości składników.
Równie często poruszanym zagadnieniem jest to, kiedy pić kolagen. Otóż nie ma jednoznacznych wskazań co do pory przyjmowania preparatu. Niektóre osoby wolą stosować go rano, aby dostarczyć niezbędne składniki już na początku dnia tuż po posiłku. Ma to sens, gdyż peptydy kolagenowe mogą dodawać energii i przyspieszać metabolizm. Niektórzy jednak preferują przyjmowanie kolagenu wieczorem - po to, aby wspomóc regenerację tkanek i skóry podczas zachodzących nocą procesów naprawczych. W takim razie odpowiedź na pytanie “O jakiej porze pić kolagen” (lub połykać w formie kapsułek) brzmi: to zależy. Znacznie ważniejsze jest jego regularne dawkowanie zgodnie z zaleceniami producenta.
Rodzaje kolagenu: morski, wołowy, wieprzowy
W takim razie jaki kolagen wybrać? Ze względu na pochodzenie wyróżniamy kolagen morski, wołowy i wieprzowy. Wyborem najbardziej przyjaznym dla środowiska jest bez wątpienia kolagen rybi, który pozyskuje się z pozostałości połowowych (skór, łusek i kości) po przetworzeniu ryb na cele spożywcze. Taka metoda przyczynia się do zrównoważonego wykorzystania zasobów morskich. Dodatkowo rybi kolagen na skórę i stawy wyróżnia się specyficznymi właściwościami: jego struktura molekularna jest bliższa kolagenowi ludzkiemu, dzięki czemu jest łatwiej przyswajany przez organizm człowieka. Daje więc szybsze efekty suplementacji.
Dlatego BestCollagen zawiera peptydy kolagenowe ze skór dziko poławianych dorszy z krystalicznie czystych wód północnego Atlantyku. Nie zawiera też żadnych dodatkowych substancji takich jak wypełniacze, barwniki, czy konserwanty.
Po jakim czasie działa kolagen?
To, po jakim czasie działa kolagen, zależy od stanu zdrowia, wieku, indywidualnych potrzeb oraz reakcji organizmu. Zazwyczaj pierwsze rezultaty można zauważyć po około 1-2 miesiącach regularnego stosowania. Eksperci rekomendują jednak przyjmowanie kolagenu znacznie dłużej, czasem nawet na stałe, aby utrzymać korzyści z suplementacji. Dlaczego? Ponieważ wraz z wiekiem w organizmie osłabia się zdolność do naturalnej syntezy tego składnika. Poza tym ze względu na fakt, że kolagen jest substancją naturalnie występującą w ciele, jego długotrwałe przyjmowanie uznaje się za stosunkowo bezpieczne.
Trzeba też zauważyć, że wiele zależy od przyjmowanej dawki. Mimo to, w zalecanych 5 g, działa on już po około miesiącu stosowania (wtedy zauważymy poprawę w wyglądzie skóry, włosów i paznokci), natomiast pełne efekty będą widoczne już po 3. miesiącach regularnego przyjmowania suplementu (w przypadku stawów i kości).
Źródła:
- Khatri M, Naughton RJ, Clifford T, Harper LD, Corr L. The effects of collagen peptide supplementation on body composition, collagen synthesis, and recovery from joint injury and exercise: a systematic review. Amino Acids. 2021 Oct;53(10):1493-1506. doi: 10.1007/s00726-021-03072-x. Epub 2021 Sep 7. PMID: 34491424; PMCID: PMC8521576
- A. Słupczyńska, What we know about oral collagen supplementation for skin health – a literature review: https://www.researchgate.net/publication/366086075_What_we_know_about_oral_collagen_supplementation_for_skin_health_-_a_literature_review
- D. Zelaszczyk, A. M. Waszkielewicz, Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej: https://www.researchgate.net/publication/270561701_Kolagen_-_struktura_oraz_zastosowanie_w_kosmetologii_i_medycynie_estetycznej
- M. Cherim i in., Collagen Sources and Areas of Use, „European Journal of Medicine and Natural Sciences”, 2 (2) 2019.
- https://www.researchgate.net/publication/370835377_Collagen_supplementation_-_does_it_bring_real_benefits
