Mikroflora jelitowa a zdrowie całego organizmu

Mikroflora przewodu pokarmowego to zbiorowisko różnorodnych bakterii jelitowych, które odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu zdrowia nie tylko przewodu pokarmowego, ale także całego organizmu. Dzięki prawidłowemu działaniu procesów trawiennych, wchłanianiu składników odżywczych oraz regulacji pracy jelit, odczuwamy komfort i możliwość codziennego funkcjonowania. Coraz więcej mówi się o znaczeniu bakterii jelitowych w kontekście profilaktyki wielu chorób cywilizacyjnych, autoimmunologicznych i nie tylko. 

Okazuje się, że bakterie zasiedlające środowisko jelita grubego (i częściowo także innych elementów przewodu pokarmowego) wykazują więcej właściwości niż mogłoby się z początku wydawać. Stąd też tak ważna jest aktualnie dbałość o zdrowie i homeostazę przewodu pokarmowego. Nie bez powodu mówi się, że jelita to nasz drugi mózg. Poznaj zależności między mikroflorą bakteryjną przewodu pokarmowego, a zdrowiem całego organizmu.

Jak flora bakteryjna wpływa na zdrowie organizmu?

Wedle najnowszych doniesień naukowych, naszą florę bakteryjną zasiedla ponad 1000 różnych gatunków bakterii jelitowych. Oznacza to, że każdy gatunek bakterii w odmienny sposób wpływa na kształtowanie samopoczucia człowieka. Warto jednak dodać, że wśród tych gatunków mikroorganizmów, znajdują się także grzyby i różnego rodzaju wirusy, które występują w tym środowisku, jako naturalny element bytujący w swego rodzaju równowadze ekosystemowej. 

Innymi słowy, środowisko mikroflory bakteryjnej/jelitowej, musi występować w stanie równowagi między poszczególnymi rodzajami mikroorganizmów, aby zdrowie i samopoczucie naszego organizmu było na przynajmniej dobrym poziomie. Jak można się jednak domyśleć, u większości osób stan równowagi flory jelitowej jest mocno zachwiany, co może przekładać się na różnego rodzaju stany zapalne i zaburzenia funkcjonowania przewodu pokarmowego.

Uznaje się, że flora bakteryjna znajdująca się w jelitach posiada masę całkowitą równą około 2 kilogramy. Oznacza to, że jest to masa bardzo zbliżona do całkowitej masy mózgu. Co więcej, wiele bodźców i neuroprzekaźników ze środowiska jelit, trafia do mózgu, skąd też wiele informacji jest dalej przetwarzanych na adekwatne reakcje ze strony układu nerwowego. Można więc powiedzieć, że flora bakteryjna współpracuje z naszym systemem nerwowym, aby określać stan zdrowia i poszczególne reakcje na bodźce ze środowiska.

Jak się okazuje, prawie 90% sygnałów nerwowych pochodzących z jelit trafia do mózgu. Drogą powrotną, wartość ta przyjmuje około 10%. Świadczy to tylko o tym, że wiele prawdy jest w powiedzeniu “Zdrowie zaczyna się w jelitach”. To jak się zachowujemy i funkcjonujemy, pochodzi w większości od sygnałów w postaci neuroprzekaźników syntetyzowanych w przewodzie pokarmowym. Trafiają one do mózgu przez tzw. nerw błędny, czy też oś jelitowo-mózgową.

Co więcej, duża ilość związków obecnych w świetle jelita, może być przepuszczana do krwioobiegu i dalej metabolizowana w wątrobie, co oznacza, że homeostaza jelit odgrywa w kształtowaniu zdrowia i samopoczucia większą rolę niż nam się wydaje. Oznacza to również, że w celu utrzymania ciała i umysłu w bardzo dobrej kondycji, należy przede wszystkim dbać o swoje żywienie, a co za tym idzie, prawidłowość funkcjonowania przewodu pokarmowego, w którym znajdują się bakterie jelitowe.

Obecnie wiele dyskutuje się na temat zależności między zaburzeniami funkcjonowania jelit, a tendencjami i zwiększonym ryzykiem różnego rodzaju zaburzeń psychofizycznych i chorób cywilizacyjnych. Ścisłość i kondycja bariery jelitowej w dużej mierze zależy od składu jakościowego i ilościowego naszej mikroflory. Dlatego też kładzie się aktualnie ogromny nacisk na znaczenie codziennej diety oraz probiotykoterapii w profilaktyce organizmu.

Czy mikroflora jelitowa jest taka sama u każdego?

Czynnikiem, który jeszcze mocniej wyróżnia znaczenie mikroflory przewodu pokarmowego, jest jego ogromna różnorodność. Każda osoba posiada indywidualny skład ilościowy i jakościowy poszczególnych gatunków bakterii. Można to zjawisko porównać do indywidualnych kształtów linii papilarnych u człowieka. 

Na uwagę zasługuje dodatkowo fakt, że flora bakteryjna przewodu pokarmowego posiada wpływ na ekspresję poszczególnych genów, dlatego też wiele mówi się o powiązaniach, między jakością mikroflory bakteryjnej, a tendencją i ryzykiem rozwoju poszczególnych chorób i zaburzeń, również tych zależnych od czynników genetycznych.

Różnorodność mikroflory oznacza, że każda osoba indywidualnie reaguje na poszczególne elementy codziennej diety, inaczej się zachowuje i posiada indywidualne wzorce oraz nawyki. Sprawia to, że nauka o mikroorganizmach w naszym przewodzie pokarmowym jest bardzo rozległa.

Czynniki, które kształtują i wyróżniają florę bakteryjną każdej osoby, to:

• wiek,
• masa ciała,
• nawyki żywieniowe,
• położenie geograficzne,
• czynniki genetyczne,
• stosowane leki,
• higiena życia,
• natłok stresu,
• przebyte choroby.

Należy także wiedzieć, że ponad 70% bakterii zasiedlających przewód pokarmowy, znajduje się w jelicie grubym. 

Dlaczego warto dbać o mikroflorę jelitową?

Mikroflora bakteryjna przewodu pokarmowego odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu codziennego zdrowia i profilaktyki. Warto zdać sobie sprawę z tego, że zaburzenia pracy jelit, często prowadzą do zaburzenia równowagi w mikroflorze jelitowej, czego wynikiem są różnego rodzaju objawy generujące choroby jelit, a te niestety wpływają na nasze samopoczucie i zdrowie w sposób znaczący.

Zaburzenia pracy przewodu pokarmowego mają swój początek w dysbalansie w składzie mikroflory jelitowej. Zaburzenia składu flory bakteryjnej prowadzą do następujących chorób:

• Zespół jelita drażliwego,
• Nadmierne zaparcia lub biegunki,
• Zespół przewlekłego zmęczenia,
• Choroby zapalne jelit (Wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna),
• AZS, trądzik i inne problemy skórne,
• Liczne alergie,
• Zaburzenia lipidowe,
• Refluks, zgaga i niestrawność,
• Zaburzenia pracy narządów wewnętrznych,
• Choroby neurologiczne i autoimmunologiczne.

Jak więc widać, ścisłość i stan bariery jelitowej, wśród której znajdują bakterie flory jelitowej, odgrywa wręcz ogromną rolę w kształtowaniu zdrowia i profilaktyce zdrowotnej. Warto więc naprawę organizmu zacząć od poprawy funkcjonowania jelit i regulacji stanu jakościowego i ilościowego flory bakteryjnej.

Jak dbać o mikroflorę jelitową naszego organizmu?

Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na zdrowie przewodu pokarmowego, jest nisko przetworzona dieta, bogata w produkty fermentowane oraz z dużą zawartością błonnika.

Błonnik pokarmowy to element poszczególnych produktów spożywczych, który nie ulega strawieniu przez nasz układ enzymatyczny, natomiast stanowi pożywkę dla bakterii jelitowych w przewodzie pokarmowym. Błonnik jest dla nich prebiotykiem, czyli czynnikiem powodującym wzrost pozytywnej mikroflory bakteryjnej. Jego działanie przyczynia się do regulacji ilościowej bakterii jelitowych, co korzystnie przekłada się na samopoczucie i regenerację śluzówki jelit. Bakterie flory jelitowej rozkładają błonnik do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które stanowią element regenerujący śluzówkę i barierę jelitową (z uwzględnieniem kosmków jelitowych).

Drugim składnikiem korzystnie wpływającym na zdrowie mikroflory jelitowej jest, a właściwie są, produkty fermentowane. Zawierają one żywe kultury bakterii probiotycznych, które regularnie dostarczane do organizmu, korzystnie wpływają na łagodzenie stanów zapalnych oraz regulację stanu mikroflory.

Poprzez uwzględnienie tych 2 składników w nisko przetworzonej diecie, mamy pewność, że ewentualne stany zapalne jelit ulegną zmniejszeniu, co ułatwi następnie ich remisję lub całkowite usunięcie. 

Należy natomiast pamiętać, że dieta to nie wszystko. Dostarczanie naturalnych probiotyków oraz prebiotyków posiada korzystny wpływ na nasze zdrowie i mikroflorę bakteryjną, jednakże może okazać się niewystarczające wobec odczuwanych zaburzeń i objawów. W tym przypadku obowiązkowa jest probiotykoterapia, czyli terapia polegająca na regularnym podawaniu probiotyków zawierających wyselekcjonowanie szczepy bakteryjne, które poprawiają zdrowie i regulują pracę przewodu pokarmowego. Warunkiem jest jednak dostarczanie bakterii probiotycznych w odpowiednio dużej ilości, czego efektem jest wywołanie korzyści zdrowotnych na organizm gospodarza. Takie kompleksowe podejście przyczyni się do znacznie szybciej uzyskiwanych efektów zdrowotnych wraz z poprawą samopoczucia i komfortu życia.

Jaki probiotyk wybrać dla zdrowia mikroflory jelitowej?

Wśród dostępnych na rynku preparatów probiotycznych, znajduje się cała gama produktów, które dzielą się na probiotyki monoszczepowe oraz wieloszczepowe. Różnią się one ilością bakterii probiotycznych zawartych w kapsułce. Konkretniej, w preparatach wieloszczepowych występuje więcej niż jeden gatunek bakterii, a co za tym idzie, w tych probiotykach można oczekiwać większej ilości CFU - jednostek tworzących kolonie. Innymi słowy, im więcej bakterii znajduje się w danym probiotyku, tym większej ilości ogólnej bakterii można spodziewać się w takim preparacie.

Bardziej polecane w regulacji składu mikroflory bakteryjnej są probiotyki wieloszczepowe, ponieważ w sposób bardziej kompleksowy wpływają na różnorodność flory bakteryjnej i szybciej odbudowują skład ilościowy. Ich regularne zażywanie przyczynia się do szybszego odczuwania korzyści zdrowotnych, choć niektóre preparaty monoszczepowe genialnie sprawdzają się w łagodzeniu określonych dolegliwości.

Wśród najlepszych preparatów probiotycznych, dostępnych dla każdego, znajduje się BestBiotic. Jest to suplement, który jest preparatem wieloszczepowym, zawierającym najlepiej przebadane szczepy bakteryjne pod kątem profilaktyki zdrowotnej i w przypadku wielu zaburzeń funkcjonalnych jelit. Co więcej, BestBiotic zawiera ponad 30 mld bakterii w 1 kapsułce, co czyni go świetnym wsparciem dla codziennego dbania o stan mikroflory i przewodu pokarmowego. Uważa się, że codzienna ilość bakterii dostarczanych do jelit powinna wynosić ponad 10 mld bakterii. BestBiotic idealnie wpasowuje się w te wymagania, poprawiając tym samym zdrowie, samopoczucie i regenerację organizmu. 

BestBiotic to probiotyk wieloszczepowy, który idealnie sprawdzi się w następujących przypadłościach:

• Biegunki infekcyjne,
• Zaparcia stolca,
• Zespół jelita drażliwego (IBS),
• Trądzik i inne choroby skórne (np. AZS, łuszczyca),
• Choroby autoimmunologiczne,
• Nadmiar stresu i kortyzolu,
• Zaburzenia perystaltyki jelit,
• Refluks,
• Zaburzenia lipidowe,
• Zaburzenia pracy wątroby,
• Nadmierne wzdęcia, gazy i bóle brzucha.

Podsumowanie

Mikroflora bakteryjna przewodu pokarmowego to niezwykle istotny element codziennego funkcjonowania organizmu. Bakterie zasiedlające głównie środowisko jelita grubego aktywnie uczestniczą w procesie trawienia składników pokarmowych, wpływają na prawidłową syntezę neuroprzekaźników, regenerują śluzówkę jelita i wpływają na jej odżywienie, a także regulują homeostazę wielu innych tkanek naszego organizmu. Dbałość o stan mikroflory bakteryjnej powinna odbywać się poprzez dietę nisko przetworzoną z odpowiednią ilością błonnika pokarmowego oraz produktów fermentowanych. Ponadto warto prowadzić probiotykoterapię, która aktywnie wspiera regulację stanu jakościowego i ilościowego bakterii jelitowych, tym samym korzystnie wpływając na homeostazę organizmu.

Bibliografia

1. Shi LH, Balakrishnan K, Thiagarajah K, Mohd Ismail NI, Yin OS. Beneficial Properties of Probiotics. Trop Life Sci Res. 2016 Aug;27(2):73-90. 
2. Thursby E, Juge N. Introduction to the human gut microbiota. Biochem J. 2017 May 16;474(11):1823-1836. 
3. Fijan S. Microorganisms with claimed probiotic properties: an overview of recent literature. Int J Environ Res Public Health. 2014 May 5;11(5):4745-67. 
4. Shreiner AB, Kao JY, Young VB. The gut microbiome in health and in disease. Curr Opin Gastroenterol. 2015 Jan;31(1):69-75. 
5. Quigley EM. Gut bacteria in health and disease. Gastroenterol Hepatol (N Y). 2013 Sep;9(9):560-9.