Rola witamin ADEK
Witaminy ADEK to niezbędne mikroelementy, dzięki którym nasz organizm funkcjonuje prawidłowo. Niedobór jednej substancji w niebagatelny sposób wpływa na działanie naszego ciała, czego skutki możemy doświadczyć bardzo szybko.
Witaminy ADEK to niezbędne mikroelementy, dzięki którym nasz organizm funkcjonuje prawidłowo. Niedobór jednej substancji w niebagatelny sposób wpływa na działanie naszego ciała, czego skutki możemy doświadczyć bardzo szybko.
Witaminy ADEK, to niezbędne substancje, które każdy z nas powinien w odpowiedniej ilości wdrożyć do codziennej diety. W tym artykule znajdziesz informacje:
Rola witamin ADEK w organizmie - za co odpowiadają witaminy ADEK?
- Witamina A – działanie i pochodzenie
- Witamina D – działanie i pochodzenie
- Witamina E – działanie i pochodzenie
- Witamina K – działanie i pochodzenie
Rola witamin ADEK w organizmie
Witaminy dzielą się na dwie grupy: rozpuszczalne w wodzie oraz rozpuszczalne w tłuszczach. DO witamin rozpuszczalnych w wodzie zaliczamy witaminy z grupy B oraz witaminę C, w tłuszczach natomiast rozpuszczają się witaminy A, D, E, oraz K. W odróżnieniu od witamin rozpuszczalnych w wodzie, witaminy ADEK magazynowane są w wątrobie, co oznacza, że ich wydalanie przez człowieka jest znacznie wolniejsze.
Dostępność witamin ADEK jest ogólnie dostępna i wydawać by się mogło, że uzupełnienie niedoborów tych właśnie witamin jest łatwe i szybkie. Niestety bardzo często produkty, z których chcemy czerpać witaminy, mają gorszą jakość, a przez to witaminy w nich zawarte również nie są najwyższej jakości. Brak czasu, życie w stresie oraz tendencja do szybkiego, często niezdrowego jedzenia, sprawiają, że podaż odpowiednich składników odżywczych jest bardzo uboga, co przekłada się na kondycję naszego organizmu od wewnątrz i od zewnątrz.
Pełną witalność i zdrowie możemy uzyskać poprzez uzupełnienie wszystkich niedoborów witamin, które są kluczowe dla naszego organizmu. Witaminy często współpracują ze sobą, ta jest w przypadku witamin ADEK, które działając synergistycznie, wspierają wzajemnie swoją pracę, a brak choć jednej może skutkować niewystarczalną pracą innych witamin. W Internecie oraz w telewizji często słyszymy o połączeniu witaminy D z witaminą K? Dlaczego akurat to połączenie zyskało tak głośną sławę i co z pozostałymi witaminami? Należy przyjrzeć się im bliżej, by wiedzieć, jak działają oraz na co mają wpływ.
Za co odpowiadają witaminy ADEK?
Witaminy ADEK, to grupa silnie oddziałujących ze sobą witamin, których działanie możemy wyróżnić praktycznie na każdym poziomie funkcjonowania organizmu. Każda z tych witamin pełni specyficzne funkcje, bez których nasz układ odpornościowy, nerwowy czy mięśniowy nie byłby w stanie działać prawidłowo. Witaminy ADEK mogą uwolnić swoje dobroczynne funkcje, tylko wtedy, gdy obok nich występuje posiłek zawierający tłuszcz. Suplementacja nawet najdroższymi środkami nie zapewni nam odżywienia oraz „wysycenia” organizmu w te składniki, jeśli nie dostarczymy tłuszczu wraz z nimi. Tłuszcz jest pewnego rodzaju nośnikiem, który pozwala na uwolnienie witamin w przewodzie pokarmowym, by te zostały później wchłonięte w jelitach i mogły dobroczynnie działać ku lepszemu zdrowiu i samopoczuciu człowieka.
Witamina A – działanie i pochodzenie
Witamina A wspiera kluczowych aspektów prawidłowego działania naszego organizmu. Najbardziej znana jest ze swoich funkcji utrzymywania prawidłowego wzroku. Wszelkie choroby związane z tą funkcją poniekąd wynikają z braku odpowiedniej ilości witaminy A. Inne bardzo istotne funkcje witaminy A to:
- wspieranie prawidłowego funkcjonowania wzroku – witamina A w bardzo dużym stopniu wpływa na tworzenie się płynu łzowego oraz zachowuje odpowiednią wrażliwość komórek oka na światło widzialne,
- wpływa na wzrost ciała – niedobór witaminy A może skutkować zahamowaniem lub niedostatecznym wzrostem u dzieci,
- wspiera funkcje odpornościowe – osłabienie układu odpornościowego, a przez to zwiększenie ryzyka infekcji, wynika ze zbyt niskiego poziomu witaminy A w organizmie,
- wspomaga wzrost włosów – witamina A działa prozdrowotnie na porost i wygląd włosów, łysienie plackowate czy nadmierne wypadanie włosów są skutkami dużych niedoborów witaminy A w diecie,
- chroni skórę przed nadmierną siłą promieni UV,
- działa regeneracyjne – witamina A pomaga przy gojeniu się ran poprzez regenerację nabłonka i komórek,
- wspieranie funkcje rozrodcze – witamina A wspomaga płodność u kobiet, jak i u mężczyzn, a ponadto jest bardzo ważna w życiu płodowym dziecka.
Witamina A znalazła swoje zastosowanie również w kosmetologii, zwłaszcza w kremach o działaniu przeciwzmarszczkowym oraz odmładzającym. Dodatkowo prozdrowotne działanie tej witaminy może działać przeciwnowotworowo.
Witaminę A możemy znaleźć w produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, np.:
- masło (min 82%),
- olej z wątroby ryb,
- marchewka,
- jarmuż,
- szpinak,
- żółtko,
- wątroba zwierzęca.
Jej stężenie w produktach pochodzenia zwierzęcego jest największe.
Witamina A ma wpływ na wiele procesów zachodzących w organizmie, warto więc utrzymać jej odpowiedni poziom oraz dbać o regularną dietę bogatą w ten mikroskładnik, oraz rozważyć jej suplementację.
Częste objawy niedoboru witaminy A:
- suchość oczu,
- wypadanie włosów,
- problemy skórne, stany zapalne skóry,
- słaba odporność,
- problemy ze wzrokiem, kurza ślepota czy zanikanie wzroku.
Witamina D – działanie i pochodzenie
Witamina D to najbardziej popularna witamina obecnych czasów. Potocznie nazywana witaminą słońca, ponieważ jej synteza zachodzi, gdy wystawiamy się na światło słoneczne. Najważniejsze jej działanie to wpływ na zdrowe i silne kości.
Witamina D określa kilka typów tej właśnie witaminy, a dokładniej:
- witamina D2,
- witamina D3
Główną różnicą między tymi dwoma typami witamin D jest pochodzenie. Witamina D2 znajduje się najczęściej w grzybach i roślinach, a witamina D3 w produktach odzwierzęcych.
Najważniejsze funkcje, jakie pełni witamina D to:
- usprawnia działanie zegara biologicznego, co przekłada się na lepszą zdolność do regeneracji oraz bardziej wydajnego odpoczynku,
- wspiera procesy odchudzania,
- wspiera pracę układu nerwowego,
- reguluje działanie gospodarki hormonalnej oraz reguluje poziom glukozy we krwi,
- wspiera siłę mięśniową,
- zwiększa gęstość kości,
- odpowiada za prawidłowe działanie gospodarki wapniowo – fosforanowej.
Witaminę D bardzo ciężko, w odpowiedniej ilość uzyskać z samej diety, dlatego wskazana jest suplementacja na każdym poziomie rozwoju niemowlaka, dziecka, nastolatka, osoby dorosłej czy seniora. Dawkowanie jest silnie uzależnione od potrzeb danej osoby oraz od miejsca zamieszkania. Warto ustalić dawki z lekarzem prowadzącym lub dietetykiem.
Witamina D, w największej ilości znajduje się w:
- oleju z ryb morskich,
- rybach,
- mięsie,
- nabiale,
- grzybach i warzywach,
- jajkach.
Witamina D może być samoistnie wytwarzana w organizmie, wystarczą do tego procesu promienie słoneczne. Jednak wiele osób stosując (słusznie) kremy z filtrem, zmniejsza ilość wytwarzania witaminy D przez skórę.
Niedobór witaminy D, choć rzadko się to zdarza, może prowadzić do:
- nadmiernemu starzeniu się komórek,
- otyłości,
- osłabienie kości,
- zmęczenie,
- osteoporozy,
- osłabieniem siły i masy mięśniowej,
- zmniejszoną siła układu autoimmunologicznego.
Witamina E – działanie i pochodzenie
Witamina E to główny składnik chroniący komórki przed nadmiernym i przedwczesnym starzeniem się. Jest to silny przeciwutleniacz, który neutralizuje działanie wolnych rodników. Właściwości nieprzeceniające witaminy E są wspierane przez witaminę, B3 oraz selen.
Witamina E odpowiada, w głównej mierze za:
- redukcję stanu zapalnego.
- usuwanie wolnych rodników, które odpowiadają za namnażanie się procesów zapalnych i regeneracyjnych,
- profilaktykę układu krążenia,
- poprawia libido zarówno u kobiet, jak i mężczyzn,
- wskazana jest dla kobiet w ciąży,
- wykazuje działanie przeciwnowotworowe,
- wspiera proces widzenia.
Głównym zadaniem witaminy E jest wspieranie układu odpornościowego, ale również wspiera ona proces uzyskania homeostazy na wielu płaszczyznach. Jej główne pochodzenie to:
- awokado,
- oleje roślinne,
- nasiona,
- owoce i warzywa,
- nabiał,
- tłuste ryby,
- masło orzechowe, np. z orzechów arachidowych lub nerkowca.
Witamina E jest łatwa do zbilansowania, jednak brak czasu na odpowiednie skomponowanie posiłków, sprawia, że suplementacja tej właśnie witaminy, staje się coraz bardziej popularna.
Niedobory witaminy E obejmują:
- osłabienie mięśniowe,
- problemy z narządem wzroku,
- drętwienie kończyn,
- osłabienie odporności.
Witamina K – działanie i pochodzenie
Witamina K jest kluczowym elementem w procesie krzepnięcia krwi. Witamina K to grupa związków rozpuszczalnych w tłuszczach, która jest podzielona na dwie podgrupy:
- Witamina K1 (filochinon). Znajduje się w żywności pochodzenia roślinnego.
- Witamina K2 (menachinon). Ta witamina znajduje się w żywności pochodzenia zwierzęcego i w produktach sojowych. Witamina K2 wytwarzana jest przez bakterie jelitowe znajdujące się w okrężnicy.
Witamina K odgrywa kluczową rolę w
- zachowaniu zdrowia układu krwionośnego,
- również wspiera prawidłowe zdrowie układu kostnego,
- zapobiega zwapnieniu naczyń krwionośnych, co znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca,
- działa antybakteryjnie,
- poprawia kondycję włosów, skóry i paznokci
- działa antyzapalnie.
Witamina K występuje w:
- produktach wysoko-tłuszczowych,
- żółtka jaj,
- produktach sojowych,
- mało,
- wątróbkach,
- warzywach liściastych (K1).
Niedobór witaminy K może doprowadzić w bardzo krótkim czasie do nadmiernego krwawienia, przy nawet najmniejszych ranach oraz powoduje osłabienie układu kostnego. Współpraca witaminy K z witaminą D jest bardzo istotna dla naszego organizmu, ze względu na silne działanie wzbogacające strukturę kostną.
Witamina MK7 to najlepiej przyjmowana przez nasz organizm forma witaminy K2, a otrzymywana jest poprzez naturalną fermentację bakterii. Jej wysoki poziom we krwi utrzymuje się bardzo długo, dzięki długiemu procesowi półtrwania. W produktach spożywczych występuje w
- soi,
- kiszonkach,
- kefirze,
- tłuszczach mlecznych – masło,
- orzechach nerkowca.
W suplementach z witaminą K2 też występuje ta forma, jako witamina K2MK7.
Witamina K2 MK7 wspiera organizm w:
- profilaktyce nadciśnienia, wspierając układ sercowo-naczyniowy,
- wspomaga leczenie układu nerwowego,
- wspiera prace i działanie układu kostnego.
Suplementacja
Witaminy ADEK należy przyjmować wraz z posiłkiem, który zawiera tłuszcz. Suplementację można rozpocząć, stosując mono-preparaty, czy pojedyncze witaminy zakupione osobno lub za pomocą multipreparatu, który zawiera wszystkie niezbędne witaminy w jednym opakowaniu, godnym polecenia jest produkt Best One, marki BestLabs, który zawiera wszystkie niezbędne elementy w jednej dawce. Dodatkowe wsparcie ze strony ekstraktu z zielonej herbaty, który wspiera walkę organizmu w procesach zapalnych i wspomaga pracę serca oraz magnezu w postaci taurynianiu, który lepiej przekracza barierę krew – mózg. Korzystnie działając na pracę układu nerwowego. Wszystko zależy od stopnia niedoborów, wynikających z diety oraz prowadzonego stylu życia. Warto kierować się informacjami żywieniowymi podanymi na pakowaniu oraz skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, by lepiej określić niedobory i ścieżkę suplementacji.
Podsumowanie
Witaminy ADEK to zbiór niezbędnych witamin, które gwarantują prawidłową pracę wszystkich układów naszego ciała. Każda z nich odgrywa kluczową rolę, a w połączeniu stanowią bardzo silną podporę w codziennej, profilaktycznej pracy w aspektach zdrowych kości, odporności i redukcji stanu zapalnego. Odpowiedni poziom witamin ADEK to klucz do lepszej regeneracji, a tym samym lepszą regenerację układu nerwowego oraz sercowo – naczyniowego. Jeśli czujesz notoryczne zmęczenie, Twój wzrok się pogarsza, a odporność na stres jest mniejsza, to najprawdopodobniej masz niedobór witamin ADEK. Zadbaj o ich odpowiedni poziom, stosując odpowiedni dla siebie preparat.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23857223/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19103647/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17925053/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6830261/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22489224/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18697901/