Naturalne antyoksydanty – które suplementy są najskuteczniejsze?

Przeciwutleniacze to jedne z najważniejszych związków wspierających prawidłową pracę organizmu człowieka.

Ich rola w ochronie organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników jest nieoceniona, a naturalne źródła antyoksydantów znajdują się w wielu produktach spożywczych. Jak wpływają na organizm i w jakich sytuacjach zaleca się zwiększenie ich spożycia? Sprawdź, jak działają antyoksydanty w ciele i przekonaj się o ich wyjątkowych właściwościach!

Czym są związki antyoksydacyjne i jakie wykazują właściwości?

Antyoksydantami nazywamy związki chemiczne, które neutralizują wolne rodniki w organizmie. Wolne rodniki to atomy lub cząsteczki, które mają niesparowany elektron na zewnętrznej powłoce elektronowej. Ze względu na ten brak równowagi są one bardzo reaktywne chemicznie i dążą do zdobycia lub oddania elektronu, aby osiągnąć stabilność. To sprawia, że wolne rodniki mogą wchodzić w reakcje z różnymi strukturami w organizmie, takimi jak białka, lipidy czy DNA. Wolne rodniki powstają w wyniku przebiegu różnych procesów metabolicznych (oddychania komórkowego) i zewnętrznych czynników środowiskowych, do których zaliczamy:

• promieniowanie UV,
• zanieczyszczenia środowiska,
• dym tytoniowy,
• niektóre leki,
• stres oksydacyjny wywołany przez intensywny wysiłek fizyczny.

Nadmiar wolnych rodników może uszkadzać komórki, białka, lipidy oraz DNA, co prowadzi do przedwczesnego starzenia się organizmu, osłabienia układu odpornościowego i rozwoju wielu chorób przewlekłych, do których najczęściej zaliczają się choroby serca, nowotwory, cukrzyca.

Wolne rodniki, choć najczęściej kojarzone są z niekorzystnym wpływem na organizm, wykazują również pozytywne działanie. W ograniczonych ilościach są częścią naturalnych procesów biologicznych! Układ odpornościowy wykorzystuje wolne rodniki do walki z bakteriami i wirusami. Kiedy jednak produkcja wolnych rodników przewyższa zdolność organizmu do ich neutralizacji, dochodzi do stresu oksydacyjnego, który może prowadzić do uszkodzeń komórek i tkanek. Organizm potrafi radzić sobie z nadmiarem wolnych rodników dzięki aktywności antyoksydantów, które oddają im elektron i zapobiegają reakcjom łańcuchowym.

Jak działają antyoksydanty w ciele?

Antyoksydanty minimalizują uszkodzenia komórek wywołane nadmiarem wolnych rodników. Przeciwutleniacze wspierają funkcje immunologiczne, pomagając organizmowi w walce z infekcjami i stanami zapalnymi. Niektóre antyoksydanty wykazują działanie ochronne względem serca i naczyń krwionośnych. Jako przykład warto wskazać witaminy C i E, które mogą chronić przed utlenianiem cholesterolu LDL, zmniejszając ryzyko miażdżycy. Najlepsze antyoksydanty w suplementach działają poprzez neutralizowanie wolnych rodników, zmniejszając ryzyko ich szkodliwego wpływu na organizm. Do najważniejszych antyoksydantów należą witaminy, składniki mineralne, polifenole i inne bioaktywne związki roślinne obecne m.in. w BestNAC. Wszystkie antyoksydanty, niezależnie od tego, z jakich źródeł pochodzą, wspólnie tworzą naturalną tarczę ochronną organizmu przed stresem oksydacyjnym, wspierając organizm na różnych poziomach. Włączenie do diety produktów bogatych w związki należące do tej grupy przyczynia się do utrzymania równowagi organizmu i jego dobrej kondycji, a także ochrony przed niektórymi chorobami.

Czy warto brać antyoksydanty na starzenie? Antyoksydanty zaliczane są do najcenniejszych związków przyczyniających się do spowolnienia procesów starzenia w organizmie. Ich niedobór prowadzi do uszkodzeń kolagenu i elastyny, czyli białek odpowiadających za jędrność i elastyczność skóry. Wolne rodniki niszczą ich strukturę, co skutkuje powstawaniem zmarszczek i wiotczeniem skóry. Stres oksydacyjny może prowadzić do rozwoju stanów zapalnych, przyspieszając starzenie oraz pogarszając naturalną zdolność skóry do regeneracji. Ponadto wolne rodniki stymulują nadprodukcję melaniny, co może prowadzić do pojawienia się plam pigmentacyjnych. Suplementacja antyoksydantów na skórę sprawia, że wzmacnia się ochrona cery przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, które jest główną przyczyną fotostarzenia. Choć nie zastępują filtrów przeciwsłonecznych, mogą zwiększać ich skuteczność oraz łagodzić skutki nadmiernej ekspozycji na słońce.

Jakie związki wyróżniają się aktywnością antyoksydacyjną?

Najpopularniejszą substancją o właściwościach przeciwutleniających jest witamina C. Przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz bierze udział w procesie produkcji kolagenu, czyli najważniejszego białka strukturalnego. Działanie witaminy C opiera się na zdolności do oddawania elektronów, dzięki czemu neutralizuje wolne rodniki. Przekształca się ona w dehydroaskorbinian, oddając elektron wolnym rodnikom, co stabilizuje ich aktywność i zapobiega uszkodzeniom białek, lipidów oraz DNA. Choć witamina C działa głównie w środowisku wodnym, chroni także błony komórkowe, wspierając regenerację witaminy E, która wykazuje aktywność w obszarach lipidowych. Ponadto kwas askorbinowy zmniejsza produkcję prozapalnych cytokin i stabilizuje czynniki prooksydacyjne, co przyczynia się do zmniejszenia stresu oksydacyjnego w stanach zapalnych. Ze względu na aktywność w środowisku wodnym, witamina C jest szczególnie skuteczna w ochronie płynów ustrojowych, takich jak krew i limfa.

Kolejnym istotnym antyoksydantem jest witamina E, która chroni błony komórkowe przed uszkodzeniami. W swojej aktywnej formie jest obecna jako alfa-tokoferol, który zabezpiecza wielonienasycone kwasy tłuszczowe przed utlenianiem. Witamina E działa antyoksydacyjnie w środowiskach tłuszczowych, chroniąc lipoproteiny, takie jak LDL, przed utlenianiem, a utleniony LDL jest jednym z głównych czynników rozwoju miażdżycy. Witamina E zatrzymuje reakcje łańcuchowe generowane przez wolne rodniki w tłuszczach, dzięki czemu ogranicza ich dalsze rozprzestrzenianie się i uszkadzanie innych cząsteczek. Warto podkreślić, że witamina E współdziała z witaminą C – po oddaniu elektronu wolnemu rodnikowi, witamina E może zostać zregenerowana przez witaminę C, co zapewnia jej długotrwałe działanie.

Selen, czyli jeden z pierwiastków śladowych, odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu enzymów antyoksydacyjnych, takich jak peroksydaza glutationowa. Enzym ten odpowiada za przekształcanie nadtlenków w mniej szkodliwe związki. Dzięki temu zapobiega utlenianiu lipidów, białek i DNA, aby zapobiec uszkodzeniom błon komórkowych i mutacji genetycznych. Selen zapobiega procesowi peroksydacji lipidów, który jest jednym z głównych mechanizmów uszkodzenia błon komórkowych. Wolne rodniki atakują wielonienasycone kwasy tłuszczowe w błonach komórkowych, prowadząc do powstawania nadtlenków lipidowych. Selen przyczynia się do zatrzymania tego procesu, chroniąc integralność błon.

Dobroczynny wpływ polifenoli na organizm

Jakie związki to najlepsze antyoksydanty? W suplementach znajdziesz polifenole, które mogą neutralizować wolne rodniki oraz wykazywać działanie przeciwzapalne. To grupa naturalnych związków bioaktywnych obecnych w owocach, warzywach, herbacie, winie, przyprawach oraz wielu innych produktach pochodzenia roślinnego. Najliczniejszą grupą polifenoli są flawonoidy występujące w owocach cytrusowych, jagodach, zielonej herbacie i cebuli. Warto wymienić również lignany obecne w nasionach (głównie w siemieniu lnianym) oraz fenolokwasy, np. kwas ferulowy znajdujący się w zbożach i kwas chlorogenowy, którego dostarczają ziarna kawy. Polifenole zapobiegają reaktywności wolnych rodników. Pomagają w regeneracji zredukowanych form witaminy C i E, wzmacniając tym samym ich działanie. Ponadto mogą blokować aktywność enzymów generujących wolne rodniki w organizmie. Polifenole wykazują działanie ochronne względem naczyń krwionośnych, zabezpieczając je przed uszkodzeniami i zmniejszając ryzyko miażdżycy. Regularne spożywanie polifenoli wspiera utrzymanie elastyczności naczyń, obniża poziom cholesterolu LDL oraz zapobiega jego utlenianiu. Dzięki działaniu antyoksydacyjnemu i przeciwzapalnemu, polifenole mogą wspierać pracę mózgu i zmniejszać ryzyko chorób neurodegeneracyjnych.

Jak działa koenzym Q10?

Koenzym Q10 to kolejny przeciwutleniacz, który odpowiada za ochronę mitochondriów przed uszkodzeniami i wspiera produkcję energii i może być suplementowany np. za pomocą produktów typu BestLife. To związek obecny we wszystkich komórkach organizmu. Jest to substancja rozpuszczalna w tłuszczach, pełniącą podwójną funkcję w ludzkim ciele. Bierze udział w wytwarzaniu energii w procesie oddychania komórkowego oraz działa jako silny antyoksydant. Koenzym Q10 w swojej zredukowanej formie (ubichinol) ma zdolność oddawania elektronów wolnym rodnikom, co stabilizuje reaktywne cząsteczki i zapobiega ich szkodliwemu działaniu. Wspiera prawidłowe funkcjonowanie mięśnia sercowego, poprawiając jego wydolność i zmniejszając stres oksydacyjny w komórkach serca. Produkcja tego cennego składnika w organizmie spada wraz z wiekiem, co prowadzi do zwiększenia stresu oksydacyjnego i obniżenia wydolności mitochondriów.

Koenzym Q10 obecny jest w produktach o różnym przeznaczeniu. Zawierają go m.in. suplementy na stres oraz suplementy na zmęczenie. Współpracuje z innymi przeciwutleniaczami, takimi jak witamina C i witamina E. Po utlenieniu witaminy E, koenzym Q10 regeneruje ją do aktywnej formy, co umożliwia jej dalszą aktywność antyoksydacyjną.

Poznaj naturalne źródła antyoksydantów

Selen występuje naturalnie w żywności, a jego zawartość zależy od rodzaju gleby, w której były uprawiane rośliny. Najbogatszym naturalnym źródłem selenu są orzechy brazylijskie, które mogą dostarczyć nawet 100% dziennego zapotrzebowania w jednej porcji. Inne dobre źródła to ryby, owoce morza, jaja, podroby, mięso drobiowe oraz produkty pełnoziarniste. Koenzym Q10 występuje naturalnie w wielu produktach spożywczych, zwłaszcza bogatych w tłuszcze. Największe ilości znajdują się w tłustych rybach (np. makrela, łosoś, sardynki), mięśnie (głównie w sercu i wątrobie) oraz w olejach roślinnych. Mniejsze ilości można znaleźć także w orzechach, nasionach, szpinaku, brokułach i produktach pełnoziarnistych.

Suplementacja antyoksydantów z wykorzystaniem najlepszych produktów

Naturalne antyoksydanty odgrywają kluczową rolę w ochronie organizmu przed stresem oksydacyjnym i chorobami przewlekłymi. Naturalne źródło antyoksydantów stanowi zrównoważona dieta bogata w owoce, warzywa, orzechy i nasiona. Suplementacja jednak może być korzystna w szczególnych przypadkach, m.in. podczas intensywnego wysiłku fizycznego, w czasie wzmożonego stresu, czy diety nie pozwalającej dostarczyć optymalnej ilości związków antyoksydacyjnych. Jeżeli szukasz naturalnego i skutecznego wsparcia dla organizmu, poznaj bliżej produkty o kompleksowym działaniu. Suplementy na metabolizm, odporność, zmęczenie – to tylko niektóre z naszych propozycji!

Źródła:

1. Neha K, Haider MR, Pathak A, Yar MS. Medicinal prospects of antioxidants: A review. Eur J Med Chem. 2019 Sep 15;178:687-704. doi: 10.1016/j.ejmech.2019.06.010. Epub 2019 Jun 13. PMID: 31228811.
2. Bjørklund G, Shanaida M, Lysiuk R, Antonyak H, Klishch I, Shanaida V, Peana M. Selenium: An Antioxidant with a Critical Role in Anti-Aging. Molecules. 2022 Oct 5;27(19):6613. doi: 10.3390/molecules27196613. PMID: 36235150; PMCID: PMC9570904.
3. Shen N, Wang T, Gan Q, Liu S, Wang L, Jin B. Plant flavonoids: Classification, distribution, biosynthesis, and antioxidant activity. Food Chem. 2022 Jul 30;383:132531. doi: 10.1016/j.foodchem.2022.132531. Epub 2022 Feb 23. PMID: 35413752.
4. Piszcz, P., Wantusiak, P., Głód, B. K., & Kubiak, M. S. (2010). Antyoksydanty w produktach spożywczych, ich rola i właściwości. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, (2), 82-85.
5. Olas, B. (2003). Antyoksydanty obecne w diecie w walce z miażdżycą. Kosmos, 52(2-3), 249-258.